Yazdır

DERS BİLGİLERİ
Ders KodDers AdT+U SaatYarıyılAKTS
TGTL 642TÜRK DÜNYASI FİKİR HAREKETLERİ3 + 03. Yarıyıl7,5

DERS TANIMI
Ders Düzeyi Doktora
Ders Türü Seçmeli
Dersin Amacı Kültürel yapı ile fikir akımlarının ilişkisini kavrama Türk kültür dünyasında etkili fikir akımlarını çözümleyebilme Modernleşme olgusuyla Türk dünyası fikir hareketlerinin ilişkisini kurabilme
Ders İçeriği Fikir hareketi kavramı; bir fikir hareketinin doğuş şartları ve nedenleri; felsefi fikir hareketiyle ideolojik-siyasal fikir hareketi ilişkisi, İslamiyet öncesi ve sonrası sosyal-kültürel yapı; bir felsefe hareketi olarak tasavvuf; Ortaçağ Türk-İslam felsefesi, Anadolu Türk dünyasında modernleşme dönemi; Tanzimat Meşrutiyet ve Cumhuriyet; Orta Asya Türk dünyası ve Marksizm; Batıcılık, Osmanlıcılık, Türkçülük ve İslamcılık; Cumhuriyet dönemi fikir akımları, Siyasal İslamcılık, Milliyetçilik, Sol akımlar, Batıcılık ve Atatürkçülük
Ders Ön Koşul Dersin ön koşulu yok.
Ders Yan Koşul Dersin yan koşulu yok.
Öğretim Sistemi Yüz Yüze

DERS ÖĞRENME KAZANIMLARI
1Fikir hareketi kavramı; bir fikir hareketinin doğuş şartları ve nedenleri üzerine araştırma yapar.
2Felsefi fikir hareketiyle ideolojik-siyasal fikir hareketi ilişkisini kavrar.
3İslamiyet öncesi ve sonrası sosyal-kültürel yapı; bir felsefe hareketi olarak tasavvuf hakkında bilgi sahibi olur.
4Ortaçağ Türk-İslam felsefesi hakkında genel bilgi sahibi olur.
5Anadolu Türk dünyasında modernleşme dönemi; Tanzimat Meşrutiyet ve Cumhuriyet dönemi hakkında bilgi edinir.
6Orta Asya Türk dünyası ve Marksizm; Batıcılık, Osmanlıcılık, Türkçülük ve İslamcılık hakkında bilgi edinir.
7Cumhuriyet dönemi fikir akımları, Siyasal İslamcılık, Milliyetçilik, Sol akımlar, Batıcılık ve Atatürkçülük hakkında bilgi edinir.

DERS ÖĞRENME KAZANIMININ PROGRAM YETERLİLİKLERİNE KATKISI
NoPY 01PY 02PY 03PY 04PY 05PY 06PY 07PY 08PY 09PY 10PY 11
ÖK 001           
ÖK 002           
ÖK 003           
ÖK 004           
ÖK 005           
ÖK 006           
ÖK 007           
Ara Toplam           
Katkı00000000000

AKTS / İŞ YÜKÜ TABLOSU
EtkinlikSayısıSüresi (Saat)Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi(14 hafta/teorik+uygulama)61378
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)41352
Ödevler31339
Arasınavlar(hazırlık süresi dahil)11313
Yarıyıl Sonu Sınavı(hazırlık süresi dahil)11313
Toplam İş Yükü

Dersin AKTS Kredisi






195

7,5
DERS ŞUBELERİ
 Dönem seçiniz :   


 Ders DönemiŞube NoDersi Veren Öğretim Elemanı
Detay 2023-2024 Güz1NERGİS BİRAY


Yazdır

Ders Şube Detayları
Dersin Kodu Dersin Ad Saat (T+P) Şube No Öğretim Dili Şube Dönemi
TGTL 642 TÜRK DÜNYASI FİKİR HAREKETLERİ 3 + 0 1 Türkçe 2023-2024 Güz
Öğretim Elemanı  E-Posta  İç Hat  Ders Yeri Devam Zorunluluğu
Prof. Dr. NERGİS BİRAY nbiray@pau.edu.tr İTBF B0015 Dersin Devam Yüzdesi : %70
Amaç Kültürel yapı ile fikir akımlarının ilişkisini kavrama Türk kültür dünyasında etkili fikir akımlarını çözümleyebilme Modernleşme olgusuyla Türk dünyası fikir hareketlerinin ilişkisini kurabilme
İçerik Fikir hareketi kavramı; bir fikir hareketinin doğuş şartları ve nedenleri; felsefi fikir hareketiyle ideolojik-siyasal fikir hareketi ilişkisi, İslamiyet öncesi ve sonrası sosyal-kültürel yapı; bir felsefe hareketi olarak tasavvuf; Ortaçağ Türk-İslam felsefesi, Anadolu Türk dünyasında modernleşme dönemi; Tanzimat Meşrutiyet ve Cumhuriyet; Orta Asya Türk dünyası ve Marksizm; Batıcılık, Osmanlıcılık, Türkçülük ve İslamcılık; Cumhuriyet dönemi fikir akımları, Siyasal İslamcılık, Milliyetçilik, Sol akımlar, Batıcılık ve Atatürkçülük
Haftalık Konu Başlıkları
HaftaKonular
1 Fikir hareketi kavramı; bir fikir hareketinin doğuş şartları ve nedenleri. Felsefi fikir hareketiyle ideolojik-siyasal fikir hareketi ilişkisi .
2 Türk Dünyası Kavramı. Türk düşünce tarihi çalışmaları.
3 Kafkasya (Bakü), İdil-Ural (Kazan), Kırım (Bahçesaray) ve Türkistan Türklerinin kültür hayatı medreseleri.
4 Kafkasya (Bakü), İdil-Ural (Kazan), Kırım (Bahçesaray) ve Türkistan Türklerinin kültür hayatı medreseleri.
5 Türk Dünyasında yenileşme hareketleri.
6 Rusya’nın Müslümanlara karşı siyaseti.
7 Osmanlı Türkiyesindeki Reformların Türk Dünyasına etkileri
8 Ara Sınav
9 Usul-i cedid ve kadimcilik.
10 Türk Dünyasında dil, tarih ve kültür sorunları.
11 Türk Dünyasında eğitim reformu Gaspıralı İsmail Bey.
12 Türk Dünyasında dil, tarih ve kültür sorunları karşısında Gaspıralı İsmail Bey’in görüşleri.
13 Türk Dünyasında basın ve aydınlanma. Bütün Rusya Müslümanları Kongreleri.
14 Çarlık Rusyasında Müslümanlık ve Müslümanların siyasî hayatları.
Materyaller
Materyal belirtilmemiştir.
Kaynaklar
KaynaklarKaynak Dili
Saray, Mehmet, Gaspıralı İsmail Bey'den Atatürk'e Türk Dünyasında Dil ve Kültür Birliği, Çantay Kitabevi, 2003, İstanbulTürkçe
Akçura, Yusuf (2014) Üç Tarz-ı Siyaset, Ankara: TTK Yay. Türkçe
Arat, Reşid Rahmeti (2007) Kutadgu Bilig I (Metin), Ankara: TDK yay.Türkçe
Atatürk, Mustafa Kemal (2000) Nutuk (haz. Z. Korkmaz), Ankara: ATAM Yay.Türkçe
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri (2000), 3. Cilt, Ankara: ATAM Yay.Türkçe
Barber, William J. (2000) İktisadi Düşünce Tarihi (çev. İhsan Durdu), İstanbul: Metropol Yay.Türkçe
Barutcu Özönder, F. S. (1999) “Türkler Ne Zaman Bir Millet İdi? ? I. Ortak Bir Köken Mitleri Vardı: Bir Dişi-kurttan Türemişlerdi”, KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, I/2 Güz (1999) ss 65-93.Türkçe
Bennigsen, A. – Chantal Lemercier-Quelquejay (2005) Sultan Galiyev ve Sovyet Müslümanları (ed. M. Fatih Toplaoğlu) Ankara: Elips yay.Türkçe
Daver, Bülent (1968) Çağdaş Siyasal Doktrinler, Ankara: SBF Yay.Türkçe
Eliade, Mircea (1999) Şamanizm (çev. İsmet Birkan), İstanbul: Kabalcı Yay.Türkçe
Ergin, Muharrem (2009) Orhun Âbideleri, İstanbul: Boğaziçi Yay. Türkçe
Gökgöz, S. S. (2004) “Sultan Galiyev ve 1917-1923 Milletler Siyaseti” Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Kasım 2004, ss. 64-74.Türkçe
Gökgöz, S. S. (2005) “İsmail Gaspıralı’nın Medeniyet" ve "Millet" Fikri Üzerine Entellektüel Retoriği” Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, ss. 19-33.Türkçe
Gökgöz, S. S. (2007) Yevfimiy Aleksandroviç Malov. İdil-Ural'da İslam Karşıtı Rus Misyon Siyaseti, Ankara: KÖK Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Vakfı, Tengrim Dizisi.Türkçe
Hançerlioğlu, Orhan (1986) Düşünce Tarihi, İstanbul. Türkçe
Kırımer, Cafer S. (1934) Gaspıralı İsmail Bey, İstanbul: Türk Anonim Şirketi Yay.Türkçe
İnan, Abdulkadir (2015) Tarihte ve Bugün Şamanizm / Materyaller ve Araştırmalar, Ankara: TTK Yay.Türkçe
İsmail Gaspıralı (2008) Seçilmiş Eserleri, 3 cilt (haz. Yavuz Akpınar), İstanbul: Ötüken Yay. Türkçe
Köprülü, M. F. (1988) İslâm Medeniyeti Tarihi, Ankara: Akçağ Yay. Türkçe
Ortaylı, İlber (1968) Çarlık Rusyası’nda Türkçülük Hareketleri ve Gaspıralı İsmail. İstanbul. Türkçe
Ögel, Bahattin (1988) Türk Kültürünün Gelişme Çağları, 3. Baskı, İstanbul. Türkçe
Şimşir, S. (1995) Mehmet Emin Resulzâde’nin Türkiye’deki Hayatı, Faaliyetleri ve Düşünceleri, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay. Türkçe
Togan, Z. V. (1969) Hatıralar, Türkistan ve Diğer Müslüman Doğu Türklerinin Millî Varlık ve Kültür Mücadeleleri, İstanbul.Türkçe
Togan, Z. V. (1981). Umumî Türk Tarihine Giriş, İstanbul: Enderun yay. Türkçe
Ülken, Hilmi Ziya (1966) Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, 2 cilt, Konya. Türkçe
Ülken, Hilmi Ziya (2004) Türk Tefekkürü Tarihi, İstanbul. Türkçe
Yıldırım, Dursun (2000) “[Ergene Kon] = [Erkin Kün] Mü?” Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1997, Ankara: TDK Yayınları, ss. 61-149. Türkçe
Yıldırım, Dursun (2004) “Türk Medeniyetinin Sınırları ve Değişim Süreçleri”, Çağdaş Türklük Araştırmaları Sempozyumu 2002, Ankara: Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, ss. 294-321. Türkçe
Yılmaz, Mustafa (2004) “Türkiye’nin Türk Dünyasına Yönelik Faaliyetleri İle İlgili Bir Değerlendirme”. Çağdaş Türklük Araştırmaları Sempozyumu 2002, Ankara: Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, ss. 240-262.Türkçe
Kanlıdere, Ahmet (2021). İdil - Ural ve Türkistan'da Fikir Hareketleri, Dinî Islahçılık ve Ceditçilik, Ötüken Neşriyat, İstanbul. Türkçe
Cühçe, Salim () XIX. YÜZYILIN SONLARINDA VE XX. YÜZYILIN BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ’NDE FİKİR HAREKETLERİ, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/686622Türkçe
Ders Değerlendirme Sistemi
Değerlendirme YöntemiKatkı Yüzdesi (%)Değerlendirme Yöntemi Ad
Dönem Sonu Sınavı50Dönem Sonu Sınavı
Ara Sınav50Ara Sınav
T+U : Teorik + Pratik
PY: Program Yeterlilikleri
ÖK: Ders Öğrenme Kazanımları